Heb je last van slechte slaap en concentratie, vermoeidheid of problemen met de spijsvertering? Dan kan het wel eens zijn dat je systeem niet meer overschakelt van de ‘fight-flight-freeze’ modus naar de ‘rest and digest’ modus. Ik behandel al meer dan twee decennia een rits aan psychosomatische klachten door de natuurlijke balans in je autonoom vegetatieve zenuwstelsel te helpen herstellen.
Wat is chronische stress?
Het is maar goed dat je een ingebouwd stresssysteem hebt, bijvoorbeeld als je schrikt van een naderende auto en net op tijd de stoep op rent. Maar als het stresssysteem niet meer goed onderscheid maakt tussen aan/uit, spreken we in de neurofysiologie over dysregulatie en aspecifieke arousal van je autonoom vegetatieve zenuwstelsel. Dat is het deel van je zenuwstelsel dat veel onbewuste lichamelijke processen regelt. Spijsvertering, blaas, longen, hartslag en veel meer. De korte termijn (overleving, snelle energie vrijmaak) heeft dan voorrang op lange termijn (herstel, slaap, spijsvertering). Het werkt dan op een zeker moment niet meer voor je, maar het put je uit.
Lichamelijke stress symptomen
Bij aanhoudende stress komen lichamelijke klachten voor. Lichamelijke reacties die bijvoorbeeld regelmatig voorkomen bij stress zijn:
- vermoeidheid
- hoofdpijn/migraine
- RSI / CANS -syndromen
- problemen met de spijsvertering
- misselijkheid
- hyperventilatie
- overmatig transpireren
- versnelde hartslag en/of ademhaling
- trillen
- verhoogde bloeddruk
- slaapproblemen
Emotionele- en mentale stress symptomen
Een teveel aan stress roept bepaalde emoties op, zoals frustratie, boosheid, prikkelbaarheid, angst of zelfs paniek. Angst is een natuurlijke stressreactie, maar chronische stress zorgt er ook voor dat jij je misschien vaak en lang angstig voelt, zonder dat daar (nog) een directe reden toe is.
Ook worden mentale processen, waaronder de informatieverwerking, verstoord door stress. Op mentaal gebied komen hierdoor deze klachten voor:
- vergeetachtigheid
- concentratieproblemen
- depressie
- burn-out
- leerproblemen
- verminderd prestatieniveau
- piekeren
- verwarring
Stress symptomen op gedragsniveau
Ook je gedrag kan veranderen onder stress:
- te veel/te weinig eten
- vermijding
- woede aanvallen
- overmatig actief zijn
- te veel tegelijk doen
- meer roken
- meer alcohol drinken
Stressklachten verminderen
Het is belangrijk middels een vraaggesprek en metingen de dysregulatie in kaart te brengen en de natuurlijke balans in je zenuwstelsel in de juiste volgorde te herstellen.
Vaak begin ik eerst reserves op te bouwen om een bestaande vicieuze cirkel te doorbreken. Goede slaap is daarin essentieel. Een fysieke interventie is hier vaak erg effectief: activatie van de parasympaticus, deep tissue massage, drukpuntmassage, bindweefselmassage, eventueel dry needling. Het lichaam ontspant zich.
Een goede spijsvertering is uiteraard ook essentieel om reserves op te bouwen. Voor een goede spijsvertering is rust en activatie van de parasympaticus nodig. Maar ook goede voeding.
Herstel van een ontregelde ademhaling. Ik zie heel vaak een verstoorde ademhaling. In rust, maar ook bij inspanning. Met manuele handelingen, ontspannings- en ademhalingsoefeningen is deze te beïnvloeden.
Pas na het opbouwen van energie kun je energie gaan uitgeven. Van belang is vaak dat de inspanning op een ándere wijze geschiedt. Het dient geen inspanning te zijn waar je tegenop kijkt (stress van krijgt 🙂
Het reikt te ver voor deze blog om de gehele methodiek te behandelen. Ik hoop je hiermee enig inzicht te hebben gegeven in hoe een start kan worden gemaakt het lichaam en het brein te helpen herstellen op een natuurlijke wijze.